Bij community, het maandthema van maart, denken we aan de Nederlandse term gemeenschap. Een gemeenschap kan bestaan uit mensen die ongeveer gelijk zijn. Dat voelt als een warm bad als je daar in past. Het voelt als thuiskomen.
Je moet echter wel precies in het pulletje passen, anders lig je eruit. Je hebt van die clubjes, rond sport of een gemeenschappelijk belang of zelfs als kerk, die allemaal dezelfde mensen herbergen. Dat voelt heel comfortabel als je daar precies in past. Doe je dat niet, dan lig je er echter in no time uit. En dat kan heel nauw luisteren. Ik kreeg zelf 45 jaar geleden nog te horen dat ik eigenlijk geen christen kon zijn, omdat ik me opmaakte. Dat was niet gebruikelijk in de toenmalige christelijke clubjes.
Bij God heeft community een andere betekenis. Daar is het de gemeenschap van állen. God heeft de mens gemaakt en zag dat het heel goed was. Nergens zien we in de Bijbel dat Hij bij de geboorte van een mens aangeeft dat het maar zo-zo is. Ieder mens is waardevol en ieder mens is gelijkwaardig. Elk mens is geschapen naar Gods beeld. Mooier kan het niet. Dat we als mens er soms een potje van maken, is een ander verhaal. Maar in tegenstelling tot andere oude culturen, was de koning niet goddelijk en hoorden er geen slaven te zijn. Waren er geen über- en untermensen.
Het Oude Testament geeft duidelijke regels hoe we om moeten gaan met de meest kwetsbare mensen in de samenleving. In die tijd waren dat de weduwen en de wezen. Er was niemand om voor hen te zorgen en om hen te beschermen.
Daarnaast zijn er al vanaf het begin van het Oude Testament regels over hoe we moeten zorgen dat er geen armen in onze samenleving komen. Wanneer iemand in armoede leeft, dient de meer draagkrachtige vrijgevig te zijn. God had nooit een samenleving voor ogen met grootgrondbezitters en rijken. Elke zeven jaar moesten de schulden worden kwijtgescholden. Kom daar nu eens om! En elke vijftig jaar ging uit geldgebrek verkocht land terug naar de oorspronkelijke eigenaar. Wat zou de wereld er nu dan anders uitzien!
Jezus vraagt ons om onze naaste lief te hebben als onszelf en de ander te behandelen zoals wijzelf behandeld willen worden. Die woorden van Jezus gaan terug op het Oude Testament. Er mocht geen sprake zijn van discriminatie. Zelfs de Edomieten die het volk van Israël de doorgang geweigerd hadden op weg naar het beloofde land, en de Egyptenaren die hen hadden uitgebuit als slaven, mochten niet gediscrimineerd worden. Mozes zegt namens God dat de Edomieten (afstammelingen van Esau) met respect moeten worden behandeld omdat ze broers zijn van het Joodse volk. En evenzo de Egyptenaren, want het volk Israël heeft als vreemdeling in hun land gewoond.
Jezus geeft opnieuw voorbeelden wie onze naaste is en hoe we een naaste kunnen zijn voor een ander. Hij vertelt niet over iemand uit ons eigen clubje die onze naaste is, maar over de barmhartige Samaritaan die een naaste werd van de Jood. Volgens het Joodse volk waren ze vreemdelingen van elkaar. Het volk was helaas toch gaan discrimineren en Jezus laat zien hoe fout die discriminatie nog steeds is.
Jezus geeft opnieuw aandacht aan de buitengesloten en kwetsbare mensen. Hij heeft oog voor de bloedvloeiende vrouw die door buitensluiting al 12 jaar buiten de gemeenschap staat. Hij gaat in gesprek met de eenzame man die al 38 jaar ziek is en alle hoop verloren heeft. Jezus blijft oog houden voor het verdriet, de pijn en het lijden. Het gaat Hem niet om succesverhalen. Het gaat Jezus erom mensen weer hun menszijn terug te geven zodat het weer zeer goed wordt.
Dát is volgens de regels van God community. Dan is er sprake van een geméénschap van mensen. Zonder uitsluiting, discriminatie, uitbuiting en machtsmisbruik zodat kwetsbare mensen niet ten onder gaan.
Als kerk kunnen we zelf een community zijn zoals God het bedoeld heeft. We hoeven er alleen maar weer even de regels van Mozes op na te lezen om te weten hoe God het heeft gewild. We hoeven alleen maar naar Jezus te luisteren en te kijken wat Hij deed. Vroeger had je de leus WWJD, what would Jesus do. Als wij in het klein in onze kerkgemeenschap hetzelfde doen, zijn we niet een clubje van gelijkgestemden waar gemakkelijk mensen buiten kunnen vallen, maar een echte community.`
